چرا عرصه­‌ی NFTها به یکباره اینقدر سر و صدا به پا کرد؟ این توکن­‌های غیرقابل معاوضه چه ماهیتی دارند که اینقدر محبوب شده­‌اند؟ اینها سوالاتی هستند که ما قرار است به جواب آنها در این مقاله بپردازیم و ویژگی­ها و کاربرد­های این توکن­های غیر مثلی یا همان NFTها را برای شما بازگو کنیم.

NFT  چیست؟

توکن­های غیر قابل معاوضه یا همان NFTها  (Non- Fungible Token) از دسته دارایی­‌های رمزنگاری به شمار  می­‌آیند که با وجود پشتیبانی از سوی بلاکچین­های دیگر، بیشتر روی بستر بلاکچین اتریوم و طبق استاندارد شبکه ERC-721 توسعه یافتند. هر کدام از این توکن­ها در این زنجیره­‌های بلوکی دارای کدهای منحصر به فرد خود هستند و همین ویژگی آنها  را با سایر NFT­های دیگر متمایز می­کند. همانطور که گفتیم این توکن­ها روی بستر بلاکچین توسعه یافتند و ماهیت آنها از این دست که غیر قابل دستکاری و هک­‌اند، بهترین گزینه برای نگه‌داری سوابق مهم هستند. NFTها در واقع یک سندیت برای اثبات مالکیت آیتم‌­های دیجیتالی هستند.

چرا به این توکن­ها غیر قابل معاوضه گفته می­‌شود؟

درست است NFT و سایر ارزها نظیر بیت کوین یا اتریوم روی بستر بلاکچین توسعه یافتند، اما با هم تفاوت دارند؛ مثلا ارزش یک بیت کوین با ارزش یک بیت کوین دیگر  برابری می­‌کند و می­توان آنها را با هم معاوضه کرد؛ اما در رابطه با توکن­های غیر مثلی اوضاع فرق دارد؛ مثلا شما نقاش هستید و تابلویی کشیدید، آیا اثر شما با تابلویی دیگر عینا شبیه است؟ خیر؛ در رابطه با NFT نیز همین مسئله مطرح است؛ از این رو که هرکدام از آنها با هم فرق دارند، نمی‌­توان آنها را با هم معاوضه کرد.

کاربرد NFTها

دنیای NFTها اگرچه نو ظهور است، اما سر و صدای زیادی به پا کرده. علاوه بر دنیای هنر و موسیقی، این توکن­های غیر قابل معاوضه در بازی، املاک و مستغلات، امور مالی، اسناد حقوقی، امضاها و… کاربرد دارند. همانطور که در بالا ذکر کردیم NFTها به عنوان سندیت مالکیت آیتم­های دیجیتالی در نظر گرفته می­‌شوند؛ بگذارید برای درک بیشتر مثالی بزنیم، مثلا هنرمندی را در نظر بگیرید که به خاطر مسئله کپی رایت و سرقت اثر ، آثار خودش را به صورت NFT به ثبت می­‌رساند که هم حق مالکیت اثر خود را حفظ کند، هم اثر خود را کمیاب و گران­بها و هم بتواند آن را به فروش برساند. نه فقط هنرمندان، بلکه شما نیز  می­توانید مالکیت دارایی­های خود را به وسیله احراز هویت داخلی به ثبت برسانید.

شما با با خرید NFT مالک حقیقی آن اثر  محسوب می­‌شوید. حتی اگر امکان دانلود و دسترسی به آن اثر برای همه به راحتی امکان پذیر باشد، اما کسی نمی­‌تواند به طور قطعی اثبات کند صاحب حقیقی آن است. حتی با از بین رفتن قطعه اصلی به صورت فیزیکی، فرمت تبدیل شده به صورت توکن غیر مثلی برای همیشه موجود خواهد ماند.

چرا به یکباره این توکن­های غیر مثلی محبوب شدند؟

قطعا افراد زیادی را می­‌شناسید که عاشق جمع آوری کلکسیونی از اشیا یا آثارهای گوناگون اند؛ برای مثال یک دفتر پر از تمبرهای پستی قدیمی یا ماشین­های کوچک فلزی از مد­ل­های مختلف در نظر بگیرید. تا قبل از NFTها این کلکسیون­ها به صورت فیزیکی موجود بودند؛  ولی با ورود این عرصه اکنون شما می­‌توانید کلکسیون دیجیتالی خود را داشته باشید و  آثار هنرمندان را به صورت توکن­های غیر قابل معاوضه خریداری کنید. مثلا فردی علاقه‌مند به جمع‌آوری تابلوهای هنرمندان مختلف به صورت NFT است و از این رو آنها را از  هنرمندان می­‌خرد و یا در حراجی­ها شرکت می­کند.

NFT در دنیای هنر

خیلی از هنرمندان به خاطر ماهیت این توکن­ها آثار خود نظیر عکس­ها، انمیشن­ها، گیف­ها، نقاشی و غیره را به صورت NFT به ثبت رساندند. در این میان صاحب هنران دیگر نیز کلکسیون­های هنری خود را به این صورت به فروش رساندند که علاوه بر کسب سود، ماهیت کمیاب بودن اثر خود را حفظ کنند. همانطور که مشخص است، انتظار می­‌رود هنرمندان سرشناس از این عرصه سود خوبی کسب کنند؛ البته لازم به ذکر هست که بسیاری از هنرمندان تازه کار نیز به خوبی از این فضا سود برده­اند و آثار خود را با قیمت­های بالا به فروش رساندند؛ اما خوب در اینجا خود اثر به صورت دیجیتالی در اختیار خریدار قرار می­‌گیرد، نه فیزیکی.

استفاده توکن­های غیر قابل معاوضه  در املاک

یکی دیگر از کاربرد NFT­ها در بخش املاک و مستغلات است؛ به این ترتیب که به جای اسناد فیزیکی، شما با گواهی دیجیتال اعلام مالکیت می­‌کنید. البته خیلی از مراجع هنوز  اعلام مالکیت از طریق توکن­ها را به رسمیت نشناخته­‌اند و این موضوع با چالش‌های زیادی همراه خواهد بود.

اما د ر مورد املاک مجازی اوضاع چگونه است؟

در پلتفرم­هایی نظیر دسنترالند (Decentraland) ، سند­باکس (Sandbox) و اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)  شما می­توانید زمین مجازی بخرید و ملک خریداری شما به صورت بلاکچین نمایان می­‌شود.  این امر از این دست که نیاز به واسطه و  تشکیل پرونده ندارد، کار را بسیار راحت کرده است؛ اگرچه هنوز این فضا جای بسیاری برای رشد دارد. شما در پلتفرم­های ذکر شده     می­توانید از روی نقشه قطعات زمین­‌های مشخص شده را ببینید و اگر مایل بودید آنها را بخرید. قیمت هر قطعه زمین با توجه به موقعیت و امکاناتی که دارد تعیین می­‌شود.

NFT و گیمینگ

صنعت بازی و گیمینگ امروزه وارد مرحله جدیدی شده و شما اکنون می­‌توانید علاوه بر بازی کسب درآمد نیز داشته باشید. قبلا در خرید آیتم‌های درون بازی محدودیت وجود داشت؛ ولی الان به لطف NFTها شما می­توانید مالک آیتم­های خریداری شده خود باشید و آن را  به خواست خود بفروشید؛ مثلا در بازی فورتنایت شما به وسیله این توکن­ها می­‌توانید سلاح یا اسکین مورد نظر خود را خریداری و از آن در بازی استفاده کنید.

ویژگی توکن­های غیر مثلی

در ادامه اما قصد داریم به ویژگی این توکن­ها بپردازیم:

کمیابی: همانطور که در بالا ذکر شد یکی از خاصیت NFTها کمیاب بودن آنهاست؛ چون معمولا از یک اثر تعداد کمی به صورت NFT به ثبت می­رسد.

منحصر به فرد بودن:  هر کدام از این توکن­ها دارای ویژگی خاص خود هستند و از این رو با بقیه­ی ­NFT­ها فرق دارند.

تقسیم نشدنی: NFTها مثل دارایی­های دیگر نیستند؛ مثلا نمی­‌توان گفت ما نیم یا یک و نیم NFT در اختیار داریم؛ بلکه به صورت کامل در اختیار قرار می­گیرند.

عدم اشتراک پذیری:  اگر در بازی­ خرید درون برنامه­ای انجام دادید و مثلا شخصیتی خریداری کردید، نمی­‌توانید از آن شخصیت در بازی دیگر  استفاده کنید.

بازی کریپتوکیتیز

بازی کریپتوکیتیز  (CryptpoKitties) در سال 2017 توسط شرکت Axiom Zen ساخته شد. در این بازی شما می­توانید مالک گربه­‌های مجازی خود باشید و آنها را پرورش دهید و در آخر آنها را بفرشید. قیمت هر یک از گربه­‌ها بسته به نژاد و منحصر به فرد بودن آنها متفاوت است. از آنجایی که کریپتوکیتیز روی بلاکچین اتریوم ساخته شده، توکن­های آن بر بستر شبکه ERC-721 قرار دارند. این بازی سبکی معمایی دارد و شما باید آنها را حل کنید و در همان سال به قدری محبوب شد که 27 درصد از کل ترافیک شبکه اتریوم را به خود اختصاص داد.

گران­ترین NFT

تا به امروز  توکن غیر مثلی ادغام ( The Merge) اثر  Pak با قیمت 91.8 میلیون دلار ، بیشترین رکورد فروش را داشته است. این NFT از طریق Nifty Gateway به فروش گذاشته شد و به 312.686 بخش  تقسیم  و به 28.983 معامله‌گر فروخته شد. طبق گزارشات قیمت هر قطعه 575 دلار بود که هر شش ساعت 25 دلار افزایش می­یافت.

اثر ادغام (The Merge) به هنرمندی Pak

نحوه خرید NFTها

پلتفرم­‌های گوناگونی برای خرید فروش این توکن­ها وجود دارد و هرکدام از  آنها دارای ویژگی­‌ها و روش خریدی متفاوت هستند. شما بسته ویژگی­‌های مورد نظر خود پلتفرم  را انتخاب می­‌کنید و قبل از خرید، کیف پول مد نظر پلتفرم را نصب و آن را با رمزارز مورد نظر شارژ می­کنید.

برخی از این پلتفرم­ها نظیر  OpenSea، SuperRare، Rarible، Nifty Gateway، KnownOrgin و غیره هستند.

جمع­‌بندی

ما در قرنی قرار داریم  که دنیای مجازی بیشتر جنبه­های زندگی روزانه­‌ی ما را فرا گرفته است؛ از کسب و کار تا تحصیلات و آموزش و خیلی موارد دیگر. NFTها دنیای خیلی تازه و نوپایی هستند؛ با وجود غوغایی که به پا کردند اما هنوز جا برای رشد این فضا بسیار است. خیلی­ها هنوز نتوانستند این موضوع را درک کنند که به جای یک تابلوی فیزیکی، عکس آن را به صورت یک توکن غیر قابل معاوضه در دست داشته باشند؛ اما هرچقدر میزان تقاضا برای این توکن­های غیرمثلی افزایش یابد، ما شاهد دگرگونی بزرگی در دنیای هنر و موسیقی، املاک، بازی­‌ها و تمام حوزه­‌هایی که NFT در آن نقش دارد خواهیم بود.

نویسنده: آتنا علیزاده