دیفای 2 چیست و چه مواردی را بهبود می­بخشد؟

درست در تابستان سال  2020 بود که دیفای (DeFi)  در دنیای مالی، به قصد کمرنگ کردن نیاز به سیستم­های مالی متمرکز و واسطه­ها وارد بازی شد و زمین را بدست گرفت؛ با این حال با وجود شکوفایی این پروتکل،  در نسخه­ی DeFi 1.0 با محدودیت­هایی روبرو شدیم که برای رفع آنها نسل DeFi 2.0 را اراِئه شد. اگرچه محوریت کلی هر دو نسخه دیفای 1 و2 یکی است، ولی ما در نسخه دوم دیفای شاهد بهبود یکسری از چالش­هایی که با آنها مواجه شدیم، خواهیم بود.

ساختار کلی DeFi

برای درک کامل موضوع بگذارید توضیح مختصری از دیفای داشته باشیم؛ امورمالی غیرمتمرکز یا Decentralized Finance یک اکوسیستم باز مالی بر پایه­ی بلاکچین است که در آن خدمات مالی بدون نیاز به واسطه و یا کنترل شخصی به هر کسی که کیف­ پولی داشته باشد ارائه می­گردد. در این پروتکل کنترل همه موارد بر پایه­ی قرارداد هوشمند صورت می­پذیرد.

دیفای 2 چیست؟

احتمالا که با صرافی­هایی از جمله سوشی سواپ (SushiSwap) و یونی سواپ (UniSwap) آشناییت دارید؛ این دو محبوب از پروژه­های موفق دیفای هستند و با همین دو پروژه این اکوسیستم به محبوبیت بسیاری رسید؛ اما با وجود درخشش این فضا، باز هم نواقصی وجود داشت که برای بهبود آن در دسامبر سال 2021، دیفای 2 فعالیت خودش را آغاز کرد و از آن زمان تغییرات زیادی در بازار به وجود آمد.

در واقع از  DeFi 2.0 به عنوان نسخه­ی جدید بهبود یافته­ی امور مالی غیرمتمرکز   یاد می­شود. این ورژن قصد دارد موجب جذب بیشتر کاربران شود و مشکلاتی که نسل اول با آنها درگیر بود، از جمله مواردی مانند مقیاس­پذیری، نقدینگی و امنیت را حل کند. این طور که به نظر می­رسد در  این راه باید شاهد همگام شدن محصولات نسل دو دیفای با قوانین مربوط ضد پولشویی (AML) و احراز هویت (KYC) نیز باشیم.

محدودیت­های نسخه اول  DeFi

در زیر به چالش­­هایی که دیفای با آن درگیر است و نسخه­ی جدید سعی در حل آن دارد پرداخته­ایم:

عدم وجود محافظت کافی از کاربران:

برخلاف موسسات متمرکز، در پروتکل­های غیرمتمرکزی مانند دیفای قوانین کافی­ای برای محافظت از سرمایه­گذاران وجود ندارد؛ اگرچه در بعضی از جهت­ها این به نفع این پروتکل تمام شده، اما گاها سرمایه­گذاران دچار ضررهای جبران ناپذیری می­شوند.

امنیت:

 چون همه­ عملکرد دیفای به مجموعه­ای از نرم­افزار­ها متکی است، امکان هک کردن از این بابت افزایش می­یابد؛ حتی با وجود اینکه پایه و اساس این پروتکل بر بستر بلاکچین است؛ اما باز احتمال خطا وجود دارد.

مقیاس­پذیری:

ترافیک و هزینه بالا در مقابل سرعت کند. این موارد باعث شده برای انجام کارهای ساده نیز مدت زمانی طولانی معطل شد.

نقدینگی:

قفل شدن وجوه در استخرهای نقدینگی و ناکارآمدی سرمایه بخشی از ماجرا و خطرات نوسانات حاصل از قیمت سوی دیگری از  ماجرا. در پی این خطرات سرمایه­گذاران گاهی دچار ضررهای بسیاری شده­اند که در نسل دوم بیمه­ای برای این کار در نظر گرفته شده است.

قرارگیری بر بستر بلاکچین اتریوم:

افزایش روز افزون کاربران اتریوم، افزایش کارمزد و در مقابل کندی شبکه باعث بروز مشکلاتی بسیاری شد و خیلی­ از  افراد به این خاطر  از استفاده خدمات DeFi منصرف شدند.

 نسخه­‌ی دوم دیفای چه اهمیتی دارد؟

همانطور که در بالا ذکر کردیم، هدف اصلی نسل دوم این پروتکل، کاهش ریسک و خطرات است؛ به نحوی که برای سرمایه­گذاران بهترین تجربه­ی کاربری فراهم شود و قدم های به سوی دموکراتیک کردن سیستم بانکداری محکم­تر برداشته شود.

اهداف دیفای 2

برای حفظ دوام خدمات امور مالی غیرمتمرکز و رضایت و جذب کاربران، نسل دوم بر روی  گسترش بازاریابی B2B ( تعاملات معاملاتی بین دو کسب‌­وکار) پرداخته است؛ همچنین در دیفای 2 ما شاهد این خواهیم بود که از پروتکل­های نقدینگی کنترل شده برای حل مشکلات مربوط به نقدینگی استفاده برده شود.

در اصل موانعی که باعث ناپایداری این فضا شده­اند عبارتند از :

عدم رابطه بین دیفای و اقتصاد جهانی و اتکا به ارائه دهندگان شخص ثالث برای تامین نقدینگی است.

برای حل این مشکلات باید بر روی گسترش راه­های جذب نقدینگی بلند­مدت متمرکز شد که OlympusDAO برای حل این مشکل پیشگام شد. هدف این پروتکل ایجاد یک ارز ذخیره غیرمتمرکز و تمرکز بر روی مدل B2B است.

یکی دیگر از اهداف مهمی که در DeFi 2.0 در نظر گرفته شده،  در نظر گرفتن حق بیمه برای جبران خسارت سرمایه از دست رفته در استخرهای نقدینگی است. استخرهای نقدینگی (LPs) یکی از جنبه­های موفقیت­آمیز این پروتکل بوده است و شما با سپرده­گذاری جفت توکن­ها می­توانید کارمزد دریافت کنید؛ با این حال با نوسانات قیمت در بازار ، سرمایه­ی شما در خطر از دست رفتن قرار می­گیرد.

در DeFi 2.0 شاهد چه پیشرفت­هایی خواهیم بود؟

الگوهای حاکمیتی بهینه شده: در این پروتکل، همکاری  اعضای جامعه برای تصمیم­گیری افزایش می­یابد. در واقع قوانین با خواسته جامعه تعیین می­شود نه مرجع خاصی.

طرح­های تشویقی کاربر پسند: برای جذب نقدینگی که مسیری مهم برای تامین مالی غیرمتمرکز است، باید برنامه­هایی جذب کننده­ای چید تا علاوه بر حل مشکلات مربوط به نقدینگی، تعامل بین کاربران نیز بهبود یابد.

اکوسیستم پایدارتر:  برای ادامه راه، پروتکل­های غیرمتمرکز باید به سمت پایداری حرکت کنند و مشکلاتی از قبیل نقدینگی و رابط کاربری پیچیده حل شوندو تعامل کاربران با یکدیگر نیز بهبود یابد.

پروژه های موفق  DeFi 2.0 که ارزش سرمایه­‌گذاری دارند، کدام­اند؟

Rari Capital (RGT) : این پروژه قصد دارد استفاده از خدمات دیفای را در دسترس همگان قرار دهد و برای بهره بردن از این مزایا، نیاز به دانش تکنیکالی خاصی نباشد.

Convex Finance (CVX): در این پروژه به سرمایه‌گذاران و ارائه‌کنندگان نقدینگی این امکان داده می‌شود که در مقایسه با بازار، پاداش‌های بیشتری دریافت کنند.

Algorand: این پروژه‌ یکی از مطرح ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری است که قصد دارد مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری و سرعت را حل کند.

Synapse (SYN): synapse یک صرافی غیرمتمرکز درون زنجیره‌ای است که نقدینگی را به معامله‌گران و شبکه‌هایی که به دنبال نقدینگی هستند، ارائه می‌دهد.

Graph (GRT): یک پروتکل غیرمتمرکز که برای نمایه‌سازی داده‌ها از بلاکچین طراحی شده است.

نحوه سرمایه گذاری در دیفای ۲

ییلد فارمینگ (yield Farming): در دیفای۲ نیز از ییلد فارمینگ برای دریافت نقدینگی از کاربران استفاده می‌شود. مانند بقیه پروژه‌ها شما می‌توانید از توکن‌ها به عنوان وثیقه برای وام استفاده کنید.

استیکینگ (Staking): شما در شبکه بلاکچین که مکانیزم آن اثبات سهام است، می­توانید به یک اعتبارسنج تبدیل شوید. در این روش با قفل کردن وجوه خود بر روی بلاکچین، می­توانید پاداش دریافت کنید.

وام‌دهی (Lending): در این راه با ارائه وام و پرداخت بهره می‌توانید در ییلد فارمینگ مشارکت داشته باشید.

گیمینگ (gaming): در نسل دوم شما می‌توانید با بازی‌های غیرمتمرکزی  که مبتنی بر بلاکچین است، درآمد کسب کنید.

تریدینگ (DEX): در صرافی­های غیرمتمرکز  تایید تراکنش­ها، نیاز به دخالت شخص ثالث ندارد؛ علاوه بر این کارمزد این صرافی­ها نسبت به صرافی­های متمرکز کمتر است.

خطرات مرتبط با نسل دوم

درست است که در این نسخه به طور کل شاهد کاهش ریسک­ها و خطرات خواهیم بود، اما باز هم احتمال بروز خطا و مشکل در قرارداد­های هوشمند وجود دارد. نرم­افزار­ها نیز باز هم مستعد هک شدن هستند؛ همچنین نوسانات قیمت توکن­ها ممکن است دوباره مشکل آفرین باشد.

سخن آخر

ما در این مقاله سعی کردیم همه­‌ی جنبه‌­هایی که دیفای2 قرار است به آن بپردازد را مطرح کنیم. اینکه نسخه دوم دیفای چقدر در راستای عملی کردن اهداف خود حرکت خواهد کرد، مشخص نیست؛ اما اگر همه چیز خوب پیش رود، ما شاهد درخشش بیشتر اکوسیستم DeFI خواهیم بود.

همه چیز به این بستگی دارد که DeFi 2.0  چقدر به دنبال ایجاد بهترین تجربه­ی کاربری باشد؛ یا که سرمایه­گذاران چقدر در این فضا احساس امنیت کنند و به راحتی نقدینگی ارائه کنند و سود کسب کنند.