استیبل کوین چیست؟

استیبل کوین‌ها دسته‌ای از رمزارزها هستند که ارزش آنها به دارایی دیگر، معمولا ارز فیات (به واحدهای پولی مانند دلار، یورو گفته می‌شود که توسط دولت انتشار پیدا می‌کند و بواسطه ارتباطی که میان عرضه و تقاضا ایجاد می‌کنند، ارزشمند می‌شوند) برای حفظ ارزش پایدار در دنیای ناپایدار کریپتو بستگی دارد. استیبل کوین‌ها معمولا برای حفظ یک نسبت تنظیم شده (۱:۱) به ارز فیات، مانند دلار متصل می‌شوند.

سه ویژگی کلیدی وجود دارد که یک استیبل کوین را تعریف می‌کند: ثبات، کارایی سرمایه و تمرکززدایی، که معمولا تنها دو ویژگی برآورده می‌شود. بازار ندیده است که یک استیبل کوین با موفقیت هر سه ویژگی را به طور همزمان یکپارچه کند. این موارد به عنوان سه راه استیبل کوین شناخته می‌شوند.

انواع مختلفی از استیبل کوین‌ها در بازار وجود دارد، اما ۴ نوع رایج آنها عبارتند از: با پشتوانه فیات (Fiat-Backed) وثیقه گذاری شده توسط ارزهای دیگر (Crypto Collateralized)، الگوریتمی (Algorithmic) و با پشتوانه کالا (Commodity Backed)

اولین مورد شناخته شده ترین و پرکاربردترین استیبل کوین در بازار، استیبل کوین با پشتوانه فیات است. استیبل کوین‌های دارای پشتوانه فیات دارایی‌های دیجیتالی هستند که ذخایر مالی را به پشتوانه ارز فیات نگهداری می‌کنند که توسط یک موسسه تنظیم‌ شده مانند بانک نگهداری می‌شود. این نوع استیبل کوین ذخایر خود را در صندوق بانکی یا نزد یک متولی مالی قابل اعتماد نگهداری می‌کند. ذخایر استیبل کوین با پشتوانه فیات ترکیبی از پول نقد و معادل‌های نقدی مانند اوراق تجاری است.

به عنوان مثال، یک استیبل کوین ۱۰ میلیارد دلاری با پشتوانه فیات ممکن است ۴.۰ میلیارد دلار پول نقد فیزیکی و ۶.۰ میلیارد دلار باقیمانده معادل نقدی داشته باشد. نهادهای متمرکزی که این نوع استیبل کوین را اداره می‌کنند، باید درآمد ایجاد کنند و این کار را از طریق بازدهی معادل نقدی خود انجام می‌دهند. دو استیبل کوین بزرگ بر اساس ارزش بازار، تتر ( Tether) و USD کوین (USDC) در این دسته قرار می‌گیرند. ماهیت این استیبل کوین‌ها متمرکز است و از این دست که آنها پایدار و کارآمد هستند، امکان مقیاس‌بندی قابل توجهی را فراهم می‌کنند. پایداری این استیبل کوین‌ها وابسته به این است که واحد تجاری ذخایر قابل توجهی را همراه با انطباق با حسابرسان و تنظیم کننده‌ها برای اثبات شفافیت این ذخایر حفظ کند.

دومین مورد، استیبل‌کوین‌های با وثیقه‌ی رمزارزهای دیگر هستند. این استیبل کوین‌ها دارایی‌های رمزنگار را از طریق سیستم خزانه الکترونیکی وثیقه می‌کنند. خزانه وثیقه شده یک قرارداد هوشمند را برای مینت (ضرب) استیبل کوین‌های جدید ایجاد می‌کند. به دلیل نوسانات بازار کریپتو، دارایی‌هایی که اغلب به نسبت ۲۰۰ درصد می‌رسند، بیش از حد وثیقه گذاری می‌شوند. در نتیجه این نوع استیبل کوین بسیار غیرمتمرکز و در عین حال سرمایه‌گذاری ناکارآمدی است. یک استیبل کوین با وثیقه گذاری شده توسط ارزهای دیگر، کارایی سرمایه را برای حفظ تمرکززدایی کاهش می‌دهد. همانطور که بازار کریپتو آرام می‌شود و نوسانات کاهش می‌یابد، این احتمال وجود دارد که نسبت‌های وثیقه کاهش یابد (نسبت ۱:۱ مورد نظر خود را از دست بدهند). با گذشت زمان، ارزش بازار این استیبل کوین‌های غیرمتمرکز باید به رشد آهسته اما روشمند ادامه دهد.

سومین مورد، استیبل کوین‌های الگوریتمی هستند که جزو جدید‌ترین دسته‌ها به شمار می‌روند و به طور انحصاری بر روی بلاکچین قرار دارند. ارزش این استیبل کوین به یک ارز فیزیکی متصل است که برای حفظ نسبت ۱:۱ خود به الگوریتم متکی است. قوانین عرضه و تقاضا جز جدایی ناپذیر مکانیک این دست استیبل کوین است. هنگامی که تقاضا برای استیبل کوین‌ افزایش بیابد و متعاقباً قیمت آن به بیش از ۱.۰۰ دلار افزایش می‌یابد، پس پروتکل عرضه جدیدی از استیبل کوین‌ها را صادر می‌کند تا قیمت را به قیمت تثبیت شده ۱.۰۰ دلار کاهش دهد.

ضعف این استیبل کوین‌ها عدم ثبات است، این در حالی است که پایداری یکی از ویژگی‌ های بسیار مطلوب استیبل کوین‌ها است. در اوایل سال جاری، استیبل کوین الگوریتمی ترا (UST)، دچار مشکل شد و کل بازار را تحت تاثیر قرار داد. امروز مشخص نیست که کدام مدل یا مدل‌ها غالب خواهند شد. همانطور که نوآوری به پیشبرد چشم انداز رمزارزها ادامه می‌دهد، ما انتظار داریم که شاهد تلاش های مستمر برای حل مشکلات سه گانه استیبل کوین و استحکام موقعیت آنها به عنوان ستون جدایی ناپذیر اقتصاد کریپتو باشیم.

چهارمین مورد، دسته دیگر از استیبل کوین‌ها، Commodity-Backed نام دارند. تو این حالت کالاهای دارای ارزش ذاتی مانند طلا پشتوانه یک رمزارز قرار می‌گیرد. ضمنا مقدار طلایی که به عنوان پشتوانه آن رمزارز استفاده می‌شود باید در ذخایر طلا نگهداری گردد؛ مثلا در بانک‌ها یا نهادهای شخص ثالث که به عنوان متولی شناخته می‌شوند. PAXG، XAUT، DGX از این دست استیبل کوین‌ها هستند.

سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای رمزپایه با خطراتی همراه است که ممکن است برای همه مناسب نباشد؛ به همین دلیل بسیار مهم است که سرمایه‌گذاران قبل از خرید یا فروش هر ارزی، بررسی‌های لازم را انجام دهند.