در ۱۲ ماه گذشته تحلیلگران زیادی پیشبینی کرده‌اند که ایالات متحده به سمت رکود اقتصادی قدم گذاشته است؛ اما اقتصاد ایالات متحده با نشان دادن انعطاف پذیری خود این پیشبینی‌ها را تا به کنون نادیده گرفته است. جروم پاول رئیس فدرال رزرو در کنفرانس مطبوعاتی فدرال رزرو در ماه جولای تاکید کرد که ایالات متحده با توجه به مدل سازی فعلی خود جلوی این رکود را می‌گیرد.

با این حال داستان به همین جا ختم نمی‌شود؛ خیلی‌ها معتقد‌ هستند افزایش نرخ‌های بهره، تورم بی‌سابقه و سقوط بانک‌های سیلورگیت (Silvergate Bank)، سیگنچر (Signature)، فرست ریپابلیک ( First Republic) وi اخیرا پسفیک وسترن (Pacific Western) از دلایل اصلی این رکود هستند.

از دید تکنیکال رکود اقتصادی مربوط به دو کوآرتر متوالی کاهش تولید ناخالص داخلی (GDP) است. اما اصل موضوع مربوط به مشکلات اقتصادیست که در سرتاسر اقتصاد گسترش می‌یابد؛ اعم از اشتغال، مخارج مصرف کنندگان، خرده فروشی و تولیدات صنعتی.

در سه ماه اول و دوم سال ۲۰۲۲ در ایالات متحده تولید ناخالصی داخلی کاهش یافت. این کاهش را می‌توان به تغییرات مبادلات و کسب و کار نسبت داد که همین ناسالم بودن اقتصاد را نشان می‌دهد؛ اما از طرف دیگر بازار کار همچنان قوی است، اعتماد مصرف کننده در حال بهبود است و خرده فروشی دوباره افزایش یافته است. همه این‌ها نشانگر قوی ماندن اقتصاد‌ هستند.

در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲، رشد تولید ناخالص داخلی ۳.۲ درصد بود؛ در سه ماهه چهارم ۲.۶٪ و در سه ماهه اول ۱ درصد. طبق آخرین آمار تولید ناخالص داخلی منتشر شده در ۲۷ جولای، سه ماهه دوم امسال ما شاهد ۲.۴ درصد رشد بوده‌ایم.

رشد تولید ناخالص داخلی در ایالات متحده از سال 2013 تا سه ماهه اول سال 2023

در طول ویروس کرونا، مصرف کنندگان از پس ‌انداز دولتی حدود ۲.۵ تریلیون دلار و تریلیون دلار از بسته‌های حمایتی فدرال که برای سرپا نگه‌ داشتن کارگران و تعطیلی مشاغل کنار گذاشته شده بود، به دست آوردند. با این حال هنوزم تقاضای مصرف کنندگان برآورده نشده و خیلی از مصرف کنندگان با افزایش هزینه‌ها در پرداخت بدهی‌های خود به دولت به خاطر خدمات مالی مانند وام مسکن به مشکل خورده‌اند.

پرداختی‌های خدمات مالی خانوارها به عنوان درصدی از درآمد شخصی قابل تصرف، 2013-2023. منبع: بانک فدرال رزرو سنت لوئیس

از جایی که که هزینه‌های مصرف کنندگان ۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را تشکیل می‌دهند، حفظ سلامت آن برای جلوگیری از رکود اقتصادی مهم است. استخدام و اشتغال یکی از شاخص‌های کلیدی است که باید آن را در نظر داشت؛ نرخ بیکاری در پایین ۳.۶ درصد باقی مانده، این درحالیست که افزایش دستمزدها به ۵.۷ درصد رسیده. همه‌ی این‌ها یک چیز را نشان می‌دهند، اینکه ما هنوز در رکود اقتصادی قرار نگرفتیم؛ اما اکثر تحلیلگران منتظر رکود اقتصادی در نیمه دوم سال هستند. طبق انتظارها اثر تشدید سیاست پولی که در سال گذشته اجرا شده است، به طور کامل در نظر گرفته نشده بود. در واقع رافائل بوستیک در فدرال رزرو آتلانتا تخمین زده که ۱۸ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد تا اثر کامل این چرخه انقباض در اقتصاد مشاهده شود. در بسیاری از مواقع پس از رسیدن به اوج نرخ بهره، پس از چند ماه انتطار یک رکود را داریم.

“ بانک‌ها از اهدای وام به خاطر سپرده‌گذاری‌هایی که منجر به فروپاشی چندین بانک منطقه‌ای شدعقب نشینی می‌کنند؛ منحنی بازده معکوس یکی از قابل اعتماد‌ترین شاخص‌های رکود آینده است که ما شاهد ظاهر شدن آن هستیم.”

نرخ بهره برای اوراق قرضه بلندمدت معمولا بیشتر از اوراق کوتاه مدت است؛ چون سرمایه‌گذاران به این خاطر که پول‌هایشان برای مدت طولانی‌تری قفل شده، باید سود بیشتری دریافت کنند؛ اما در حال حاضر بازدهی اوراق قرضه دو ساله خزانه داری بسیار بالاتر از اوراق قرضه ده ساله است؛ همین یک سیگنال ثابت از یک رکود است، چون سرمایه‌گذاران وقتی که چشم انداز اقتصادی چندان جالب نباشد به دارایی‌های بلند مدت‌تر تمایل دارند.

اگرچه نرخ‌های بهره بالاتر به کاهش تورم کمک کرده است، اما هر چه نرخ‌های بهره بالاتر می‌روند، سرمایه‌گذاری برای شرکت‌ها در نوآوری‌ها سخت و گران تمام می‌شود که همین فرصت رشد کردن را از آنها می‌گیرد. از همه مهمتر نرخ بهره بالا، خدمات وام دهی را برای آمریکایی‌ها سخت می‌کند، مثلا میزان پولی که ماهانه باید برای وام خودرو یا وام رهن پرداخته شود، گرانتر می‌شود که همین بر درآمدها و قیمت سهام شرکت‌ها تاثیر منفی می‌گذارد.

درست است درآمد شاخص اس پی ۵۰۰ قوی مانده اما در آخر به خط پایین می‌رسد. از طرف دیگر وضعیت خرده فروشی متفاوت بوده و از ژانویه ۲۰۲۳ ماه به ماه افزایش یافته؛ این ممکن است نشان دهنده‌ی این باشد که رکود اقتصادی در ایالات متحده از آنچه که ما انتظار داریم، بیشتر شود. اما این را هم نمی‌توان انکار کرد که بازار کار همچنان قوی است و اعتماد مصرف‌کننده برای دومین ماه متوالی در حال افزایش است.

به لطف افزایش ۲۵ واحدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو که به بالاترین سطح در ۲۲ سال گذشته رسیده است، ما در لحظه ای حساس هستیم. سوال این است که آیا در نشست سپتامبر فدرال رزرو افزایش نرخ بهره ادامه خواهد داشت یا خیر. بخش زیادی از وال استریت بر این باورند که فدرال از رکود جلوگیری می‌کند. با این حال چون در تابستان شاهد افزایش تورم هستیم، احتمالا نرخ بهره در ماه سپتامبر بالاتر رود که همین به مشاغل و شرکت‌های کوچک و متوسط آسیب می‌رساند. درمقابل این فشار فزاینده، رکود اقتصادی اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد؛ در هر حال همه چیز به اقدامات بعدی فدرال رزرو بستگی دارد.