صرافی مبادلات غیر متمرکز (DEXs) یکی از محرک های اصلی تامین امور مالی غیر متمرکز (DeFi) بوده  بنابراین همین موضوع علاقه ی  سرمایه گذاران نهادی را برانگیخته است.اما از آنجا كه دکس با مراکز مبادلات سنتی تفاوت بسیاری دارد،موسسات مالی باید از فرصت ها و خطرات ناشی از آن مطلع باشند.

امورمالی غیرمتمرکز(دیفای) یکی از بزگترین دستاوردهای موفقیت امیز در فضای دارایی های دیجیتالی بوده است،پیشرفت قابلیت همکاری و مقیاس پذیری در سایر سیستم عامل ها باعث شده این بخش بتواند نزدیک به 175 میلیارد دلار وجوه قفل شده را جذب کند ، در حالی که این رقم در سال گذشته کمتر از 10 میلیارد دلار بوده است.علاوه بر این،دیفای در حال حاضر مبالغ قابل توجهی را در سرمایه گذاری خطر پذیر جذب میکند.

اگرچه تقریباً هر ابتکار جدیدی ادعا می کند که چیزهای متفاوتی برای ارائه دادن دارد ، اما بیشتر رشد دیفای توسط دو بخش اصلی، وام دادن به استخرها و صرافی مبادلات غیرمتمرکز (دکس) صورت گرفته است.

دکس دقیقا چیست؟

به طور خلاصه ،دکس یا صرافی مبادلات غیر متمرکز فروشندگان و خریداران را به هم متصل می کند و به طور خودکار نرخ ارز و کارمزد را بر اساس عرضه و تقاضا محاسبه می کند. قراردادهای هوشمند به جای آنکه خریداران و فروشندگان در یک صرافی متمرکز از طریق دفتر سفارش با یکدیگر هماهنگ شوند،همه معاملات را انجام میدهد.معمولا دکس هایی مانند یونی سواپ با استفاده از استخر نقدینگی شامل دو جفت توکن کار میکند.برای مثال این استخر نقدینگی ممکن است حاوی بیت کوین،استیبل کوین دلار آمریکا،تتر (USDT) باشد.

در مقابل تامین استخرهای نقدینگی با استفاده از قفل کردن دارایی ها، کاربرانی که غالباً yield farmer  نامیده می شوند ، سهمی از هزینه های معاملاتی را که معامله گران پرداخت می کنند،دریافت کرده و از آن برای مبادله توکن استفاده می کنند. بازده با توجه به کمیابی نسبی دارایی ها در استخر تنظیم می شود.برای مثال،اگر حجم USDT در حال کاهش بوده،بازده به طور خودکار افزایش می یابد تا کاربران را برای ارائه نقدینگی بیشتر ترغیب كند. صرافی های دیگری مانند Balancer ،از استخرهای چند توکنی استفاده می کنند،در حالی که Curve Finance بر آربیتراژ استیبل کوین تمرکز دارد.

مزایای دکس نسبت به مبادلات متمرکز

ماهیت باز و بدون مجوز صرافی های غیر متمرکز به آنها این اجازه را داده است که مجموعه ای فوق العاده بزرگ از توکن ها را لیست کنند و هرکسی این اختیار را دارد که استخر نقدینگی خود را راه اندازی کند. بنابراین دکس ها به سرمایه گذاران اولیه این امکان را می دهند تا قبل از ثبت یک توکن در یک صرافی متمرکز، معاملات خود را با نقدینگی کافی آغاز کنند.علاوه بر این ، با توجه به اینکه کلیه فعالیتهای صرافی های غیر متمرکزتوسط قراردادهای هوشمند اداره می شود ، معامله گران مجبور نیستند که وجوه خود را به شخص ثالث واگذار کنند.همچنین دکس ها می توانند اطمینان بیشتری را در هنگام وقوع نوسانات زیاد ناشی از لیکویید شدن های پی در پی موقعیت های مشتقه در مبادلات متمرکز، ارائه دهند. در این میان صرافی های متمرکز ممکن است به دلیل بارهای اضافی API  برای مدت کوتاهی پاسخگو نباشند پس معاملات در صرافی های غیر متمرکز در این زمینه عملکرد بهتری دارد، اگرچه که ممکن است هزینه های مورد نیاز برای انجام معاملات در کوتاه مدت به شدت افزایش یابد،به ویژه معاملات مبتنی بر اتریوم.

خطرات استفاده از دکس

متأسفانه بسیاری از مزایای استفاده از دکس مانند یک شمشیر دو لبه است، به ویژه کاربران نهادی که با خطرات خاصی روبرو هستند،برای مثال  در حال حاضر بيشتر عملكرد دیفای  بی نظم است و کاربران معمولا احراز هویت (KYC) نمى شوند. هر کسی میتواند کیف پولی مثل متامسک را نصب کرده و بلافاصله معاملات توکن ها را شروع کند.فقدان مقررات لازم باعث شده اپراتورهای کلاهبردار، استخرهای خود را راه اندازی و پولشویی کنند،در نتیجه خود دکس ها نیز در این پولشویی دخیل اند.

علاوه بر این،شفافیت کد قرارداد های هوشمند زیر پروتکل های دیفای،به هرکسی این امکان را میدهد که آن را مشاهده کند،اما این بدان معناست که هر کسی میتواند اشکالات کد ها را پیدا کرده و از آنها سوء استفاده کند.

تجربه کاربری چالش برانگیز،اما بهبود بخش

فراتر از خطرات ناشی ، موسسات ممکن است دریابند که تجربه کاربری دکس در زمینه های مختلف فاقد آن است.

اگرچه از نظر تئوری امکان مبادله هرگونه توکن وجود دارد ، اما تنها بزرگترین استخر ها دارای نقدینگی کافی برای معاملات بزرگ هستند.  دیفای کاملاً متفاوت با سیستم های مالی سنتی عمل میکند،یعنی برای شروع کار با دکس،نمی توان از ارزهای فیات استفاده کرد،درعوض ابتدا کاربر باید رمز ارز مورد نیاز را از یک سرویس متمرکز بدست آورد تا در دیفای شرکت کند.دکس ها مستلزم حضانت خود هستند و بسیاری از موسسات ترجیح میدهند از دارندگان حضانت برای دارایی های دیجیتالی خود استفاده کنند.

در آخر، مبادلات غیر متمرکز در سالهای اخیر پیشرفت های عظیمی داشته است و اکنون  موسسات  بسیار مشتاق اند از پتانسیل های مختلف مربوط به دکس استفاده کنند،اما قبل از آن باید از همه چالش های نظارتی و عملیاتی مربوط به آن مطلع باشند.

منبع سایت cryptoninjas.net